CIEMIĄCZKA - OKNA DO MÓZGU NASZYCH DZIECI

Czy jest ktoś na świecie, kto nie słyszał tego słowa? Zapewne tylko ci, którzy nie posiadają dzieci. Rodzice lub przyszli rodzice, zwłaszcza ci czytający literaturę prorodzinną, zetknęli się z tym słowem i zdają sobie sprawę, że, gdyby nie ciemiączko, nie bylibyśmy w stanie przyjść na świat. Ciemiączka to takie miejsca na główce dziecka, w których kości stykają się ze sobą, ale nie są trwale połączone, a pokryte rozciągliwą i wytrzymałą błoną, dzięki czemu w  czasie porodu jedna kość może zachodzić na inną, a kształt głowy dopasowywać się do kanału rodnego. Nie należy obawiać się, że zrobi się maluchowi krzywdę podczas mycia główki, czy czesania, nie musicie więc obawiać się tych czynności, choć pulsujące miejsce na główce może budzić przerażenie. Nie można ich jednak ugniatać. Ciemiączka jednak pełnią jeszcze jedną funkcję – pozwalają lekarzom z większą łatwością zajrzeć do mózgu malucha i ocenić stan zdrowia wykonując USG przezciemiączkowe mózgu.

Pediatrów zwykle interesują dwa najważniejsze ciemiączka. Jedno, to tylne i mniejsze, zarasta szybciej (między 6 tygodniem a 4 miesiącem życia dziecka), to większe, znajdujące się na czubku głowy i mające kształt rombu, może zarastać nawet do 18 miesiąca życia, choć bywa i tak,  że dzieci w wieku dziesięciu miesięcy już go nie posiadają.

Dużą rolę odgrywa czas, kiedy zarastają ciemiączka, bowiem zbyt wczesne ich zarośnięcie spowoduje zwiększenie ciśnienia wewnątrz czaszki, mózg przecież chce nadal rosnąć, a nie ma już takiej możliwości i w środku zaczyna być bardzo ciasno, czego najczęściej przyczyną jest przedawkowanie witamy D. Dlatego właśnie na każdej wizycie pediatra sprawdza, jak duże jest ciemiączko i kontroluje tempo jego zarastania, zmieniając dawkowanie witaminy D w razie potrzeby (o witaminie D możecie poczytaj tutaj).

Z drugiej strony krzywica, niedobory witamy D mogą doprowadzić do zbyt wolnego zarastania ciemiączek, jednakże, jeśli obwód głowy jest prawidłowy, ani szybsze, ani wolniejsze zarastanie nie powinno budzić niepokoju pediatry i rodziców.

Wygląd ciemiączek i ich rozmiar są oceniane na wizytach patronażowych lub każdej innej wizycie u pediatry, np. podczas szczepień. Nie należy omijać pediatrów szerokim łukiem i pojawiać się w Poradni Dziecka Zdrowego regularnie. Nawet, jeśli mielibyście usłyszeć, że jesteście nadgorliwi. (mała dygresja – chodzę na konsultacje ginekologiczne dwa raz w roku i przez jednego z moich byłych lekarzy zostałam w końcu ochrzczona mianem „pani nadgorliwej”; mało mnie to jednak obeszło, bo dzięki temu mogłam wcześnie pozbyć się dopiero kwitnących problemów). Lepiej zdusić problem zdrowotny w zarodku, niż później tułać się od jednego do drugiego szpitala. Tak uważam. Ale wybór oczywiście należy do Was.

Prawidłowo wyglądające ciemiączko jest płaskie lub lekko zapadnięte. Czasem możecie zaobserwować, jak pulsuje, a podczas płaczu także się uwypukla. Jeśli zaobserwujecie, że ciemiączko u Waszego dziecka jest uwypuklone i pulsujące, a maluszek jest spokojny lub gdy ma gorączkę i/lub drgawki, należy skontaktować się z pediatrą, bo może to oznaczać groźną infekcję. Podobnie, gdy ciemiączko jest mocno zapadnięte, zwłaszcza podczas gorączki, upałów, biegunki i wymiotów, może to oznaczać odwodnienie, o czym pisałam w poprzednim wpisie, i koniecznie malucha musi przebadać lekarz.